Heilig Bloedprocessie Boxtel
Heilig Bloedspel

Het Heilig Bloedspel.

De H. Bloedviering kreeg in 1949 naast een nieuwe gedramatiseerde processie, een nieuw hoogtepunt in de opvoering van een sprankelend Heilig Bloedspel. Dit openluchtspel is geschreven door Harrie Beex, oud kapelaan van de Sint Petrusbasiliek in Boxtel.

foto Harrie Beex

Het spel speelt in het midden van de viertiende eeuw en berust voor de voornaamste feiten op historische gegevens:

Boxtel en Herlaer, twee aloude Brabantse gebieden, leefden sinds jaren in onmin met elkaar. Onzekerheid over de grenzen, was hiervan de oorzaak.Brandstichting en roverij het gevolg.

In Boxtel was Heer Willem de kasteelheer, een wijze en vreedzame bestuurder. In Herlaer regeerde Heer Jan, een driftige ridder. In die dagen kreeg de Pastoor van Boxtel, Heer Gerard, een nieuwe hulppriester, Eligius van den Aker, een pachterszoon uit Boxtel, die om zijn grote talenten in het Vlaamse land had gestudeerd en als priester in zijn geboorteland terugkeerde.

Eligius dacht vrede tussen Boxtel en Herlaer te kunnen bewerken door een huwelijk tot stand te brengen, tussen de erfzoon van Herlaer, Dirk, en de erfdochter van Boxtel, Jonkvrouw Maria. In werkelijkheid brengt hij het met zijn bemoeienis zover, dat er een vredelievende bijeenkomst plaats heeft tussen de beide huizen. Allen zijn opgetogen over het resultaat; alleen Jonkvrouw Maria is teleurgesteld, omdat zij begint te vermoeden, dat zij uitgehuwelijkt wordt vanwege haar erfgebied.

Eligius begaat een fout als hij bij gelegenheid van die samenkomst van Jonkvrouw Maria de doek opeist, die het liefdespand was tussen Dirk en Maria. Maria wordt hierdoor gesterkt in haar wantrouwen, dat het niet om haar te doen was.

Eligius gebruikt de doek de volgende dag als corporaaldoek bij zijn H. Mis. Tijdens die H.Mis stoot hij de kelk om, zodat de altaardoeken rood kleuren. Na de H.Mis tracht hij de doeken uit te wassen en als het niet gaat verbergt hij ze in een kist en verzwijgt het mirakel. Angstig dat zijn geheim zal uitkomen doet hij nu allerlei dingen verkeerd. Hij trekt zich schuw terug uit de openbaarheid, vermijdt het kasteel, weigert de doek terug te geven aan Jonkvrouw Maria en hij brengt haar, in het nauw gedreven, tot een breuk met Dirk van Herlaer. In zijn verwarring verbreekt hij zelfs zijn vriendschap met Dirk. Zwijgend ziet hij toe, als na een kortstondige vrede de tweedracht tussen Boxtel en Herlaer weer oplaait.

Als Heer Willem op de jacht dan gedood wordt door Jan van Herlaer trekken Boxtel en Herlaer ten strijde op. Eligius weet, dat hij nog de vrede veilig kan stellen door het geweldige mirakel openbaar te maken. Maar hij kan het niet meer doen en zwijgt.

Het spel werd in 1949 geregisseerd door Kees Spierings en werd in dat jaar enige malen voor vele toeschouwers opgevoerd in het park van Stapelen.

In 1952 werd het spel voor de tweede keer opgevoerd, ditmaal onder regie van Jo van Erp in het nieuwe openluchttheater in het park Stapelen.

 

Heilig Bloedspel 1952 in het park Stapelen. Meer foto's uit 1952…

Het stuk werd in 1952 door het Boxtelse gezelschap ook in Hoogstraten opgevoerd met als decor het prachtig herbouwde stadhuis van Rombout Keldermans. De opvoering vond plaats in het kader van het 3e eeuwfeest.

In 1999 werd het spel voor de derde keer opgevoerd. Ditmaal ter gelegenheid van de herdenking dat het 75 jaar was geleden dat de Heilig Bloeddoek vanuit Hoogstraten naar Boxtel werd teruggebracht en de processie voor de 50e keer door Boxtel trok naar het ontwerp van Lucas van Hoek.

 

Heilig Bloedspel 1999 op het kerkpleintje. Meer foto's uit 1999…

De regie was ditmaal in handen van Hans Hageman uit Helvoirt. Het openluchtspel werd opgevoerd op het kerkpleintje aan de Oude kerkstraat in Boxtel met de Sint Petrusbasiliek als decor.

De opvoering van het spel werd financieel mogelijk gemaakt door Bogaerts en Groenen Advocaten te Boxtel.

Omroep Dommelland uit Boxtel heeft van de voorstelling een integrale televisieopname gemaakt.

 

Heilig Bloedspel 2013 op de binnenplaats van kasteel Stapelen. Meer foto's uit 2013…

In 2013 werd het Heilig Bloedspel opnieuw opgevoerd. Het spel werd gespeeld in het prachtige decor van de binnenplaats van kasteel Stapelen. Dit maal was de regie in handen van Maarten Melis, die in 1999 nog de rol van Willem van Boxtel vertolkte. Naast Kees van de Loo, die net als in 1999 de rol van Eligius van den Aker speelde, waren dit jaar ook weer Josephine van Hooijdonk, als Vrouwe Gunegundis, Wim van de Schoot, als Jan van Herlaer, Lenie Bekers, als Vrouwe van Merheim, Pieternel Vervoort, als Klazien de molenaarsvrouw en Gui van Hooijdonk, als Arnt Coppelmans, schepen van Boxtel. De andere hoofdrollen werden gespeeld door Wilbert Meirmans, als Willem van Boxtel, Margret Jansen, als Maria zijn dochter, Gerrie Klijn, als Vrouwe Mechtild van Herlaer, Pim van Uden, als Dirk hun zoon, Jan Bekers, als Heer van Merheim, Freek Claassen jr. als Floris van Merheim , Freek Claassen sr. Als Heer Gerard, pastoor, de broer van Willem van Boxtel, Eric van Schaaijk, als God en Nick van der Veer als dienstknecht van Heer Willem. Daarnaast deden ruim 40 figuranten deel aan het spel.

Het spel werd financieel mogelijk gemaakt door de gemeente Boxtel, Rabobank Dommel en Aa, Albert Hein en catering Willem-Jan van Liempt.

Het spel werd gespeeld op zaterdag 25 mei om 14.00 en 19.00 uur.

Op zaterdag 1 juni om 15.00 en 19.00 uur werd het spel ook in Hoogstraten opgevoerd in de Sint Katharinakerk, met figuranten uit Hoogstraten.

Onderstaande foto's geven de totale cast weer met hun namen.