De Heilig Bloedviering in Hoogstraten.

De Heilig Bloeddevotie is in Hoogstraten snel opgebloeid. Met grote praal werden er de jubilea van het Heilig Bloed gevierd. De eerste maal ter gelegenheid van het eeuwfeest in 1680 en vervolgens om de vijftig jaar. Ook werd na 1652 elke vijftig jaar de overbrenging van de doeken naar Hoogstraten herdacht. Op Drievuldigheidszondag werd de eerste mis soms al om 3 uur ’s nachts opgedragen, het Veertigurengebed begon om 4 uur en tot half elf was er dan praktisch elk half uur de gelegenheid de Heilige Mis bij te wonen. De koordeken celebreerde om negen uur de hoogmis, waarna de processie uittrok. Vanaf het jubileumjaar 1680 werd ook ’s maandags en wel na de hoogmis van half elf processie gehouden. Op Drievuldigheidszondag voerden de leerlingen van de Latijnse school, zoals dit ook in Boxtel gebeurde een openluchtspel op, waartoe voor het stadhuis een theater werd opgericht. De traditie van het opvoeren  van een toneelspel heeft zich wel een eeuw kunnen handhaven. Ook over het jubileumfeest van 1780 zijn uitvoerige gegevens voorhanden. Het marktplein en het stadhuis waren feestelijk versierd. Ook de kerk werd gepaleerd (opgesmukt) De kosten daarvan werden bestreden uit de offergaven, ze werden derhalve voor de helft door Boxtel gedragen. In de kerk waren naar de mode van de tijd verscheidene chronogrammen of jaarverzen aangebracht, de meeste in het Latijn, en enkel in de volkstaal. Het jaarschrift boven de kerkdeur gaf het volgende te  lezen: ’t MIrakeL hIer aensChoUWt ’t Is VIerhonDerD Jaeren oUDt wat het jaartal 1780 oplevert als men tenminste zoals de opsteller heeft gedaan, de letter D voor 50 en de L voor 500 rekent, in plaats van andersom. Uit het rondschrijven van de pastoor van Hoogstraten uit 1830 vernemen we, dat de Heilig Bloedoeken al op zaterdagmiddag om twee uur naar het Heilig Bloedaltaar werden overgebracht. De eerste mis op Drievuldigheids-zondag is gesteld op half vier, de hoogmis, waarna de processie wordt gehouden, om tien uur. Op maandag wordt de eerste mis om vijf uur opgedragen, na de hoogmis van tien uur trekt wederom de processie uit. Op zondag onder het octaaf trekt de processie nogmaals uit. Tenslotte wordt de Heilig Bloeddoek nog in de namiddag na het lof vertoond. Op straat was een viertal erebogen opgericht. In de kerk, op de praalbogen en aan de menigte van neringen en particuliere huizen waren jaarverzen aangebracht. Aan deze jaarschriften werd groot belang gehecht, menigmaal werd verwezen naar de historie van het Heilig Bloed, bijvoorbeeld: ’t MIrakeL Van ’t aLLerheIJLIgste bLoeD van ChrIstUs JesUs Is VoorgeVaLLen In boXteL JuIJst In ’t Jaer DertIen honDerD taChentIg (duplex).

In 1852 werden 6 erepoorten met de nodige chronogrammen in elkaar gezet. De praalbogen hadden alle betrekking op de Heilig Bloedviering.

De processie trok in dit jubeljaar uit op de beide zondagen en op Sacramentsdag, zoals nog lang daarna zou geschieden. De Heilig Bloeddoek werd bovendien nog op maandag aan het volk getoond. Mgr. Wilmer tekent in het Boxtelse Memoriale over dit jubileum aan, dat er te Hoogstraten een ongemeene toeloop van volk is geweest en dat men het aantal bedevaartgangers op honderdduizend berekende.

Het vijfhonderdjarig jubileum werd in 1880 luisterrijk gevierd met een opmerkelijke deelneming uit Boxtel. Pastoor-deken Daems van Hoogstraten had de Boxtelse pastoor J. Pompen uitgenodigd om tijdens het octaaf een plechtige mis te Hoogstraten te celebreren. Vandaar dat pastoor Pompen op maandag na Drievuldigheidszondag naar Hoogstraten is getogen, maar hij was niet alleen, hij werd vergezeld van nagenoeg alle leden van de Heilige Familie, wel duizend mannen en jongelingen. De tekst van de toen door pastoor Pompen gehouden preek tijdens het lof is bewaard gebleven. Het motto van de preek was genomen uit het boek Exodus: Het bloed van Het Lam zal een teken zijn, zegt de Heer: ik zal het bloed zien en voorbijgaan en U zal geen leed geschieden. De predikant verwijst naar andere Sacramentswonderen zoals in Amsterdam en Brussel en verhaalt de historie van het Heilig Bloedwonder in Boxtel. In Hoogstraten was voor de Boxtelse pelgrims veel te bewonderen. Heel de Vrijheid was versierd en bevlagd, ook waren er veel chronogrammen te ontcijferen. Er waren niet  minder dan 6 erepoorten opgericht, welke enige hoofdmotieven uit de geschiedenis van het Heilig Bloed vertoonden, welke aanschouwelijk werden gemaakt door middel van met een mechaniek in beweging gebrachte voorstellingen. De ereboog bij de kerk trok het meeste bewondering. Na meer dan 50 jaar konden Boxtelse pelgrims daar nog enthousiast over vertellen, hoe de priester knielend bij de watermolen op en neer gaande bewegingen maakte met de doeken en vervolgens mistroostig het hoofd schudde, als hij zag, dat zijn pogen tevergeefs was.

Heeft men in 1880 in Hoogstraten Boxtel eer en dankbaarheid betoond, bij het jubileum in 1902 wordt Boxtel niet meer genoemd en viert men niet het in bewaring geven van de doeken door Boxtel aan Hoogstraten, maar de verjaardag van de overbrenging van het Heilig Bloed van Antwerpen naar Hoogstraten. Ondanks het feit dat in 1924 een der doeken aan Boxtel was teruggegeven, werd in 1927 toch herdacht dat de doeken 275 jaar geleden in Hoogstraten waren aangekomen. Men had namelijk besloten voortaan niet meer de vermoedelijke datum van de gebeurtenis met een jubileum te herdenken, maar zich te bepalen tot om de 25 jaar de aankomst van het Heilig Bloed te Hoogstraten. De viering van het derde eeuwfeest in 1952 werd door eendrachtige en intense samenwerking van de Hoogstraatse bevolking, na jarenlange voorbereiding, een hoogtepunt in de reeks van jubilea. Dit ondanks het feit dat Hoogstraten zwaar geteisterd uit de oorlog was gekomen: de toren was opgeblazen, de kerk geruïneerd, het stadhuis in puin en vele huizen zwaar beschadigd. De Heilig Bloedprocessie was in een vijfjarenplan door priester kunstenaar Remi Lens geheel vernieuwd op het thema: de Heilge Mis. Achter de kerk was een nieuwe kruisweg met Calvarieberg aangelegd. De kerk was in herbouw. De goede betrekkingen met Boxtel werden geaccentueerd door de opvoering van het Heilig Bloedspel van Harrie Beex, met 80 spelers uit Boxtel die dit spel opvoerden voor het toen weer herbouwde stadhuis.